Karidon, Nayirobiyi, Kenya jamana na, Afiriki yiriwali banki ye a san 60nan seli kɛ ! Kabini o waati, a ye Afiriki jamana caman dɛmɛ ni siraw jɔli ye, lakɔlisow, dɔgɔtɔrɔsow, ani fɛn caman wɛrɛw!
O ɲɛnajɛ in daminɛna ni kabila dununfɔli ni Kenya dɔnw ye. A tun bɛ iko majigiba dɔ, nka a tun bɛ kɛ dɔrɔn ka Afiriki yiriwali banki seli. Kenya ni Banki jamanakuntigiw, William Ruto ni Akinwumi Adesina, nisɔndiyara kosɛbɛ fo u yɛrɛ ye dɔn kɛ ni dɔnkɛlaw ye !
Fɛti in senfɛ, mɔgɔw kumana Banki tariku kan. A wolola a bɛ san 60 bɔ Kartum, Sudan jamana na, k’a kɛ nilifɛn ye Afiriki ma. Afiriki yiriwali banki bɛ i n’a fɔ mɔgɔw ka jɛkuluba min bɛ baara kɛ ɲɔgɔn fɛ walasa ka farafinna jamanaw dɛmɛ u ka barika sɔrɔ ani ka nisɔndiya.
Kabini o waati, a ye Afiriki jamana caman dɛmɛ ni siraw jɔli ye, lakɔlisow, dɔgɔtɔrɔsow, ani fɛn caman wɛrɛw!
Banki ɲɛmɔgɔba, Akinwumi Adesina, kumana porozɛ kabakomaw kan, Banki ye minnu kɛ. I n’a fɔ ka jamanaw dɛmɛ ka Covid-19 kɛlɛ, ka iziniw jɔ walasa ka furaw dilan Afiriki kɔnɔ walima ka siraw ni lakɔlisow ɲɛ.
Akinwumi Adesina fana y’a jira ko Banki bɛ yan walasa ka Afiriki dɛmɛ ka barika sɔrɔ ani ka cɛɲi. A ye wele bila farafinna jamanakuntigiw ma, u ka baara kɛ ɲɔgɔn fɛ walasa Afiriki denmisɛnw bɛɛ ka se ka bonya lafiya la, ka taa lakɔli la, ka siniɲɛsigi ɲuman sɔrɔ.
A laban na, Banki ɲɛmɔgɔba kɔrɔ, Bajabulile Swazi Tshabalala, kumana Banki ka siniɲɛsigi kan. A ko u jigi b’a kan ka farafinna jamana caman wɛrɛw dɛmɛ u ka barika sɔrɔ ani ka ɲɛtaa sɔrɔ san nataw kɔnɔ.
Fɛti in labanna ni bolonɔbila ni nisɔndiya caman ye. Bɛɛ nisɔndiyara ka farafinna yiriwali banki ka san 60nan seli kɛ. Sabula ale de sababu la, siniɲɛsigi ɲuman bɛ Afiriki ɲɛfɛ!