Musow ni npogotigininw bɛ ka tɔɔrɔ ka taa a fɛ kɛlɛ waatiw la. An k’a dɔn ɲɔgɔn fɛ min bɛ ka kɛ ani mun na a nafa ka bon ka fɛɛrɛ tigɛ!
ONU ka kunnafoni dɔ min bɔra kɔsa in na, n’o jirala António Guterres fɛ, o b’an lasɔmi gɛlɛya juguba dɔ la: musow ka saya bɛ ka caya kɛlɛyɔrɔw la. A bɛ san 24 bɔ kabini sariyasen 1325 sigira senkan walasa ka musow lakana ani k’u sen don hɛrɛ taabolo la, nka ko in bɛ ka juguya.
Musow ni npogotiginin miliyɔn 600 ni kɔ de tɔɔrɔla marifatigiw ka kɛlɛw fɛ, o b’a jira ko dɔ farala 50% kan san tan dɔrɔn kɔnɔ! O jatew bɛ mɔgɔ jalaki. Kɛlɛ waatiw la, musow ka teli ka kɛ fariyakow la, wa u ka josariyaw tɛ ban. António Guterres y’a sinsin a kan ko musow ka josariyaw, minnu sɔrɔla ni cɛsiri caman ye, olu bɛ farati la sisan. Minnu bɛ hɛrɛ kumaɲɔgɔnyaw la, olu hakɛ tɛ se 10% ma, olu ye musow ye, o min tɛ se ka kɛ kosɛbɛ. Ka fara o kan, hali ni diɲɛ sɔrɔdasi musakaw bɛ se hakɛba ma, i n’a fɔ dɔrɔmɛ miliyari 2,44 san 2023, san o san dɛmɛ 0,3% dɔrɔn de bɛ di musow ka josariyaw lafasali ma.
Ɲinan, ko in juguyara ka tɛmɛn fɔlɔ kan: musow fagalenw hakɛ cayara siɲɛ fila, wa cɛnimusoya kɛcogo jugu minnu bɛ tali kɛ bɛnbaliyakow la, olu cayara ni 50% ye. Npogotigininw tɛ fara ɲɔgɔn kan, ni 35% ye sariya tiɲɛni juguw caya u kan. Sima Bahous min bɛ bɔ ONU Musow la, ale y’a hami jira musow la minnu sigilen bɛ Afganistan, Gaza, Sudan ani jamana wɛrɛw la, kɛlɛ bɛ minnu na. A bɛ wele bila politiki fɛɛrɛ barikamaw ma ani ka dɔ fara wari bilali kan walasa ka musow lakana. N’o tɛ, hɛrɛ bɛ se ka to sugo ye min bɛ yɔrɔ jan.
