Àwọn awalẹ̀pìtàn aláìṣojo ti ṣe àwọn ìwádìí àgbàyanu láìpẹ́, tí ń jẹ́ kí a túbọ̀ lóye ìgbésí ayé àti ìṣàkóso alákòóso aláìlẹ́gbẹ́ yìí.
Fojuinu lọ pada ni akoko ati wiwa ara rẹ ni aarin Egipti atijọ, nibiti awọn Farao ti jọba ni ọla-nla. Gbogbo rẹ̀ bẹ̀rẹ̀ pẹ̀lú ìrìn àjò onígboyà ti àwọn awalẹ̀pìtàn, tí àwọn olùṣèwádìí onífẹ̀ẹ́ ti ṣamọ̀nà rẹ̀. Wọn ṣawari awọn yanrin aginju, ṣawari awọn ile-isin oriṣa ti o gbagbe ati ṣiṣafihan awọn hieroglyphs aramada lati ṣawari itan ti o fanimọra ti Farao nla ti Egipti atijọ.
Awari ifarako akọkọ jẹ awọn ifiyesi ibojì ti Farao, ti o farapamọ fun ọdunrun ọdun. Àwọn awalẹ̀pìtàn ti ṣàwárí necropolis kan tó fani lọ́kàn mọ́ra, tí wọ́n ṣe lọ́ṣọ̀ọ́ lọ́pọ̀lọpọ̀ pẹ̀lú àwọn àwòrán ara òfuurufú tí ń ṣàpèjúwe ìgbésí ayé ojoojúmọ́ ti ọba aláṣẹ. Awọn aworan alarabara wọnyi mu wa pada ni akoko, ti n ṣafihan awọn ilana isin, awọn ayẹyẹ ti o wuyi ati awọn akoko timotimo ti igbesi aye Farao.
Àríyànjiyàn mìíràn tún kan àkójọpọ̀ àwọn ohun ọ̀ṣọ́ iyebíye tí a fi sínú ibojì ọba. Awọn ọrun didan, awọn egbaowo ti a ṣe daradara ati awọn amulet mimọ ni a ti ṣe awari, ti o jẹri si isọdọtun ti Fáráò ati itọwo alarinrin ninu ohun ọṣọ. Adọkunnu họakuẹ ehelẹ na mí numimọ adọkun po gigo daho he lẹdo gbẹzan ahọlu tọn po to Egipti hohowhenu tọn mẹ.
Ṣugbọn awọn awari ko da nibẹ. Àwọn awalẹ̀pìtàn tún ti ṣàwárí àwọn àkọsílẹ̀ ìgbàanì, ìwé òrépèté tó ń ṣàlàyé bí àwọn ológun Fáráò ṣe ṣe jàǹbá àti bí wọ́n ṣe ń bá àwọn ìjọba mìíràn ṣe. Awọn itan apọju wọnyi ṣafihan adari iriran kan, diplomat oye ati adari ologun ti o lagbara, ṣe iranlọwọ lati fun ijọba rẹ lagbara ati titobi Egipti atijọ.
Iwari ti iyẹwu ikoko kan ninu iboji Farao
Ọkan ninu awọn iyalẹnu iyalẹnu julọ ni wiwa ti iyẹwu ikoko kan ninu iboji Farao. Awọn amoye, ni lilo awọn imọ-ẹrọ gige-eti, ṣe awari iho ti o farapamọ lẹhin odi kan. Ni kete ti o ṣii, yara yii ṣafihan awọn ohun-ọṣọ alailẹgbẹ, awọn ohun-ọṣọ ti o funni ni awọn amọ si awọn igbagbọ ẹsin ti ara ẹni ti Farao, ati awọn ireti rẹ fun igbesi aye lẹhin.
Awọn awari wọnyi kii ṣe nikan mu ohun ti o ti kọja wa si igbesi aye, ṣugbọn wọn tun gbe awọn ibeere tuntun ti o yanilenu. Ta gan-an ni Fáráò àgbàyanu yìí? Àwọn ìṣòro wo ló ní láti borí láti kọ́ irú ilẹ̀ ọba aláṣeyọrí bẹ́ẹ̀? Kí ni àwọn àlá rẹ̀ tí ó jinlẹ̀ jù lọ àti àwọn àfojúsùn rẹ̀?
Awọn awari aipẹ wọnyi gba wa laaye lati ni oye itan ti o fanimọra ti ọlaju atijọ yii ati lati ṣayẹyẹ ogún alailẹgbẹ ti ẹni ti o jẹ itọsọna ti gbogbo eniyan jakejado awọn ọjọ-ori.
