Utikalo tile 20 san 2024, diɲɛ kɛnɛyatɔnba (OMS) ye kibaru dumanba dɔ laseli: Misira sera ka sumayabana ban a ka mara kɔnɔ!
Bana jugumanba don min bɛ sɔrɔ parazitiw fɛ minnu bɛ sɔrɔ sosow ka kinni fɛ. O ɲɛtaa in bɔra san 100 ɲɔgɔn kɛlɛ la walasa ka Misira jamanadenw lakana.
Sumayabana dɔnna kabini faraonw ka waati. Tiɲɛ na, a fɔra ko faraon tɔgɔba Tutankhamun ye nin bana in sɔrɔ a ka ca ni san 3300 ye. Sisan nin bana in bɛ Misira tariku kɔnɔ. OMS ɲɛmɔgɔba Tedros Adhanom Ghebreyesus y’a jira ko nin waati in ye waati kɛrɛnkɛrɛnnen ye tiɲɛ na, bawo a b’a jira ko Misira jamanadenw ni gɔfɛrɛnaman cɛsirilen don ka se sɔrɔ nin bana in kan.
Diɲɛ kɔnɔ, sumayabana bɛ mɔgɔ miliyɔn 229 ɲɔgɔn minɛ san o san. A fɔ man di nka, a bɛ mɔgɔ 600.000 ni kɔ faga, 95% bɛ Afiriki kɔnɔ. Nka, Misira kelen tɛ a ka kɛlɛ la. Jamana wɛrɛw, i n’a fɔ Alzeri ani Cape Verde, olu fana sera ka nin bana in bɔ a la.
OMS bɛ jamana dɔ sɛgɛsɛgɛ dɔrɔn ko sumayabana tɛ a la ni a y’a jira ko a ye bana in jɛnsɛnni tigɛ san saba ni kɔ kɔnɔ. Fɔ ka na se bi ma, jamana 44 de ye o seereyaw sɔrɔ.
Nin se in min sɔrɔla Misira, o b’an hakili jigin ko hali ni gɛlɛya gɛlɛnw bɛ yen, furaw bɛ yen. An bɛɛ faralen ɲɔgɔn kan, an bɛ se ka dɛmɛ don siniɲɛsigi la, sumayabana tɛ min na!