Cape Verde, ikirwa cyiza cyane mu nyanja ya Atalantika, iherutse gutangaza amakuru ibaye igihugu cya gatatu muri Afurika kirandura malariya. Iyi ndwara yanduzwa n’imibu, yavanyweho bitewe n’imbaraga rusange z’abaturage ndetse n’abayobozi b’igihugu.
Ishami ry’Umuryango w’Abibumbye ryita ku Buzima (OMS) ryemeje ku mugaragaro ibyagezweho ku ya 12 Ukuboza, rikaba ari amateka akomeye kuri Cape Verde. Iyi ntara yirwa ituwe n’abaturage bagera ku 500.000, niyo ya mbere muri Afurika yo munsi y’ubutayu bwa Sahara yatangajwe ko idafite malariya mu myaka mirongo itanu.
Urufunguzo rwo gutsinda ni ibimenyetso byatanzwe na Cape Verde, byerekana ko kwanduza indwara imibu mu ngo byahagaritswe mu gihugu mu myaka nibura itatu ikurikiranye. Ibindi bihugu birenga mirongo ine byabonye icyemezo kimwe, ariko Cape Verde ni iya gatatu muri Afurika, nyuma ya Alijeriya muri 2019 na Maurice muri 1973.
Umuyobozi wa OMS mu karere ka Afurika, Dr. Matshidiso Moeti, avuga ko ibyo bagezeho ari “urumuri rw’amizero” ku karere. Yashimangiye ko ubushake bwa politiki, politiki nziza, uruhare rw’abaturage n’ubufatanye bw’inzego nyinshi ari urufunguzo rwo gutsinda mu kurwanya malariya.
Ikibabaje ni uko Malariya ikomeje kuba iterabwoba rikomeye muri Afurika, bigatuma abantu bapfa ibihumbi magana buri mwaka. Icyakora, Cape Verde itanga urugero rushimishije, yerekana ko kurandura iyi ndwara ari intego igerwaho hifashishijwe ingamba zikwiye. Ubu isi ireba ifite ibyiringiro by’ejo hazaza hatarimo malariya, bitewe n’imbaraga zidasanzwe za Cape Verde.
