Oyebi ete mokolo na mokolo, bilei koleka miliare moko ebebisamaka na mokili mobimba? Yango ezali monene mpenza, mingimingi ntango toyebi ete bamilio ya bato bazali konyokwama na nzala. Kasi likambo ya esengo, misala ezali kosalema mpo na kobundisa bosoto oyo mpe kobatela planɛti na biso!
Oyebi ete mokolo na mokolo, babwakaka bilei koleka miliare moko na mokili mobimba? Yango nde rapport ya sika ya ONU emonisi, oyo ebimisami na mokolo ya molongo ya bosoto zéro. Lokola pene na ndambo moko likoló na misato ya bato bayebi te soki bakozala na bilei oyo ekoki mokolo na mokolo, ezali likambo ya nsɔmɔ komona bilei mingi oyo ebebisami.
Engebene lapólo oyo, na 2022, na nse ya tɔni miliare 1,05 ya bosɔtɔ ya bilei esalemaki, oyo ekokani na kilo 132 mpo na moto moko. Kanisá: yango ezali komonisa pene na ndambo moko likoló na mitano ya bilei nyonso oyo bato oyo bazali kolya bakoki kozwa! Mpe bosoto oyo ezali kaka te na bopusi na libumu na biso, kasi mpe na planɛti na biso.
Kobebisa bilei ezali mokakatano monene mpo na ezingelo na biso. Ezali kopesa nzela na mbongwana ya klima, kolimwa ya biloko bizalisami mpe bosoto. Yango wana ezali na ntina mingi kozwa matambe mpo na kobongisa yango. Likambo ya esengo, misala mizali kosalema na mokili mobimba mpo na kobundisa fimbo oyo.
Na 2022, 60% ya bosoto ya bilei ewutaki na bandako, nzokande 28% ewutaki na foodservice mpe 12% ewutaki na détail. Mpo na kokitisa bosoto wana, likambo nyonso oyo moto asali ezali na ntina. Na ndakisa, na esika ya kobwaka biloko ya kolya oyo etikali, bakoki kosala yango compost. Kosala compost epesaka yo nzela ya kobongola bosɔtɔ ya bilei na engrais naturelle mpo na banzete!
Mikili mingi ezali kosalela mayele mpo na kokitisa kobebisa bilei. Basusu, lokola Japon mpe Royaume-Uni, basilá kolonga kokitisa mpenza bosɔtɔ na bango. Kasi ezali naino na makambo mingi ya kosala. Mokomoko na biso akoki kopesa mabɔkɔ na etumba yango soki azwi mimeseno ya kolya oyo ezali na mokumba mingi.
Ezali na ntina mingi kobosana te ete kobebisa bilei ezali kaka mokakatano te mpo na mikili ya bozwi. Ata na mikili ya bobola, kobebisa bilei ezali likambo ya solo. Yango wana ezali na ntina mingi kosala ete moto nyonso ayeba mokakatano oyo mpe kosala elongo mpo na kosilisa yango.
Elongo tokoki kosala bokeseni! Na kokitisa bosoto ya bilei, tozali kobatela planɛti na biso, kobatela biloko na biso ya bozalisi mpe kosalisa baye bazali na mposa na yango mingi. Na yango, mbala ya nsima oyo okobwaka bilei na bosɔtɔ, kanisá bato nyonso oyo bakoki kozwa matomba na yango. Mpe kobosana te: mwa geste nyonso ezali na ntina mpo na kobikisa planɛti na biso!
