Eleki bambula nkóto mibale, bana ya kelasi na Ezipito bazalaki na mosala moko ya sipesiale oyo tii lelo oyo ezali koyokana na biteyelo na biso. Makambo ya kosepelisa oyo bakundolaki ba vases mpe mikanda emonisaka basekele ya bomoi na bango ya mokolo na mokolo. To mozindo na makambo ya kala mpo na kososola lisolo oyo ya kokamwa ya mateya!
Kala kala, eleki sikoyo mbula 2000, bana ya kelasi na Ezipito basalaki mosala moko ya sipesiale, mpe bokanisa nini? Mosala oyo ezali tii lelo na biteyelo na biso! Bazalaki kosala nini ? Na nzela ya biloko oyo bakundolaki ba vase mpe mikanda ya kala, basekele oyo elobelaki bomoi ya Baezipito esili komonana kala. Balakisi, oyo babengaki balakisi, bazalaki kosɛnga bana-kelasi básala likambo ya sika mokolo na mokolo, momeseno oyo tozali na yango tii lelo na kelasi.
Banakelasi mosusu basalaki mabunga, basusu bazalaki koloba na kelasi to bazalaki kobulunganisa bato. Projet moko na Egypte, oyo babengi #Athribis, e explorer makomi ya kala mingi oyo eyebisi biso vie eleki 2000 ans. Bakomi ya Ezipito bamonaki likambo moko oyo biso nyonso toyebi sikoyo: milɔngɔ ya etumbu. Soki mwana-kelasi asali libunga, basengelaki kokoma fraze moko mbala na mbala. Yango ezalaki etumbu ya momeseno mpo na bana oyo bazalaki pene na Ebale Nil na ntango wana.
Molukiluki moko, moto ya mayele na makambo ya Ezipito mpe profesɛrɛ Christian Leitz, akambaki boyekoli moko elongo na ekipi moko ya Ministère ya tourisme mpe ya biloko ya kala ya Ezipito. Ba découvrir ba vases ebele oyo mbala mosusu ewutaki na école moko.
Projet oyo ya recherche complète emekaka kolakisa biso ndenge nini batu bazalaki ko vivre il y a 2000 ans na kotalaka biloko oyo bazalaki kosalela. Bakutaki ba vase mpe mikanda ya kala koleka 18 000! Balukiluki bamonaki likambo moko ya kosepelisa na ba vases wana: “milɔngɔ ya etumbu.” Milɔngɔ́ yango elobelaki makambo oyo bana-kelasi basalaki mabe. Makomi yango mazalaki kosalama na enki mpe na banzete ya mbila, na kosaleláká ekomeli moko ya sipesiale oyo babengaka demotic, oyo ezalaki moko ya makomi mitano oyo ekomamaki na Libanga ya Rosetta. Ezali lokola nde biloko ya kala elobelaki biso bomoi ya bana ya kelasi kala!
