Were ya na Africa nwere ike inwe oke osimiri ọhụrụ zuru oke! Ndị ọkà mmụta sayensị achọpụtala na nnukwu mgbawa, nke a na-akpọ Fault East Africa, na-esi na Mozambique ruo n’Oké Osimiri Uhie. Fissure a buru ibu nke na otu ụbọchị ọ nwere ike ịghọ nnukwu oke osimiri!
Na Kenya, ala abụọ malitere ikewa, na-akpata mgbawa a dị ịtụnanya. Ọ bụrụ na ọ na-aga n’ihu na-eto eto, mba ndị dị ka Zambia na Uganda nwere ike ịnwe oke osimiri nke ha. Ọ dị ka a ga-asị na Africa na-akwado ịnabata oké osimiri nke 6 na mbara ala anyị.
Na mbụ, ndị ọkà mmụta sayensị chere na ọ ga-ewe ọtụtụ nde afọ, ma ugbu a, ha chere na ọ pụrụ ime ngwa ngwa, ikekwe n’ime otu nde afọ ma ọ bụ ọbụna ihe na-erughị ya! Cynthia Ebinger, bụ́ ọkachamara n’okwu a, na-akọwa na ihe ndị dị ka ala ọma jijiji pụrụ ime ka usoro ahụ dị ngwa, ma anyị apụghị ikwu mgbe nile mgbe ihe ndị a ga-eme.
Ihe a niile na-eme n’ihi efere tectonic, nnukwu iberibe ụwa ndị a na-agagharị. Otu mpaghara dị na Etiopia enweelarị ọnụ ọgụgụ dị ukwuu nke ala ọma jijiji na 2005, na-emepụta fissure anyị na-ahụ taa. Cheedị echiche, mgbape a adịlarị ihe dị ka kilomita 60 n’ogologo na mita iri n’ime ọzara Etiopia, otu n’ime ebe kacha ekpo ọkụ na nke kpọrọ nkụ n’ụwa!
Efere ndị Africa na ndị Somalia na-eji nwayọọ nwayọọ na-aga, ma mmegharị a na-eme mgbe nile nwere ike kewaa Africa ụzọ abụọ, na-enye ohere maka nnukwu mmiri nnu na-esi n’Oké Osimiri Uhie na Ọwara Aden.
Nke a na-echetara anyị otú e si kpụọ Oké Osimiri Atlantic ogologo oge gara aga. Ndị ọkà mmụta sayensị na-ekwu na ọ bụghị naanị mgbanwe ihu igwe nwere ike ịgbanwe ụsọ oké osimiri anyị, kamakwa mmegharị ndị a dị egwu n’ime ụwa. Ọ dị ka a ga-asị na mbara ala anyị na-egosi anyị ihe ngosi pụrụ iche! 🌍
