Narị afọ abụọ gara aga, ụmụ akwụkwọ nọ n’Ijipt nwere ihe omume pụrụ iche nke ka na-ewu ewu n’ụlọ akwụkwọ anyị taa. Nchọpụta ndị na-adọrọ mmasị nke vases na akwụkwọ na-ekpughe ihe nzuzo banyere ndụ ha kwa ụbọchị. Ka anyị leba anya n’oge gara aga ka anyị ghọta akụkọ mmụta a dị ịtụnanya!
Ogologo oge gara aga, afọ 2000 gara aga, ụmụ akwụkwọ nọ n’Ijipt mere ihe omume pụrụ iche, ma gịnị? Ihe omume a ka dị taa n’ụlọ akwụkwọ anyị! Gịnị ka ha na-eme? Site na nchọpụta nke vases na akwụkwọ ochie, ekpughere ihe nzuzo banyere ndụ ndị Ijipt ogologo oge gara aga. Ndị nkuzi, ndị a na-akpọ ndị nkuzi, gwara ụmụ akwụkwọ ka ha mee ihe ọhụrụ kwa ụbọchị, omume anyị ka na-eme taa n’ụlọ akwụkwọ.
Ụfọdụ ụmụ akwụkwọ mehiere ihe, ndị ọzọ na-ekwu okwu na klas ma ọ bụ na-akpaghasị. Otu oru ngo na Egypt, nke a na-akpọ #Athribis, na-enyocha akwụkwọ ochie nke na-agwa anyị gbasara ndụ 2000 afọ gara aga. Ndị ode akwụkwọ Ijipt kwuru ihe anyị niile maara ugbu a: ahịrị ntaramahụhụ. Ọ bụrụ na nwa akwụkwọ emehie ihe, ha ga-ede otu ahịrịokwu ugboro ugboro. Nke a bụ ntaramahụhụ nkịtị nye ụmụaka nọ nso na Naịl n’oge ahụ.
Otu onye na-eme nchọpụta, Egyptologist na prọfesọ Christian Leitz, duziri ọmụmụ ihe na otu ndị sitere na Ministry of Tourism and Antiquities Egypt. Ha chọtara ọtụtụ vases nke eleghị anya sitere n’ụlọ akwụkwọ.
Ọrụ nyocha a zuru oke na-agbalị igosi anyị otú ndị mmadụ si ebi ndụ 2000 afọ gara aga site n’ilele ihe ndị ha ji eme ihe. Ha chọtara ihe karịrị 18,000 ite na akwụkwọ ochie! Ndị nchọpụta chọpụtara ihe na-adọrọ mmasị na vases ndị a: « ahịrị ntaramahụhụ. » Ahịrị ndị a kwuru ihe ụmụ akwụkwọ ahụ mejọrọ. E ji ink na ahịhịa mee ihe odide ndị a, na-eji ihe odide pụrụ iche a na-akpọ demotic, bụ́ otu n’ime ihe odide ise e dere na Nkume Rosetta. Ọ dị ka a ga-asị na ihe ochie gwara anyị banyere ndụ ụmụ akwụkwọ ogologo oge gara aga!
